دویچه وله
23 اکتبر 2010
سایت ویکیلیکس با انتشار صدها هزار سند محرمانه از جنگ عراق خبر از شکنجه، قتل، تجاوز و آزار جسمی شورشیان از سوی نیروهای آمریکایی و ماموران عراقی داده است. طبق این اسناد، ایران با ارسال اسلحه و پول در عراق دخالت داشته است.
در پی افشای دهها هزار سند و مدرک محرمانه از جنگ افغانستان، حال سایت اینترنتی ویکیلیکس دست به انتشار حدود ۴۰۰ هزار سند محرمانه نظامی از جنگ عراق و رخدادهای پس از آن زده است.
انتشار ۷۷ هزار سند محرمانه درباره جنگ افغانستان سبب ناخشنودی مقامات رسمی در آمریکا شد. واشنگتن اعلام کرد که «این اطلاعات نه تنها در اختیار افکار عمومی قرار گرفته، بلکه دشمنان آمریکا نیز از آن بهره بردهاند».
مقامات آمریکایی تاکید کردند که انتشار این اسناد میتواند، جان سربازان آمریکایی را در عراق به خطر اندازد. واشنگتن درصدد است که همچون مورد افغانستان، علیه انتشار مدارک محرمانهی عراق نیز از ویکیلیکس به مراجع قضایی شکایت کند.
به گفته مسئولان سایت ویکیلیکس، منبع لو دادن اسناد عراق و افغانستان یکسان است.
جنگ نامتقارن
خیل عظیم مدارک و اسناد در اصل گاهشماری از "جنگ نامتقارن" در عراق است. در یک سو ارتش آمریکا قرار دارد که مجهز به آخرین تسلیحات پیشرفته بوده و از سوی دیگر واحدهای مسلح شورشی که با خشونت و ابتکارات جدید نظامی میکوشیدند دست به مقابله علیه نیروهای ائتلاف زنند.
«پروتکل عراق» بطورکلی از اول ژانویه ۲۰۰۴ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹ را در بر میگیرد. این بار نیز رسانههای مهم جهان از جمله "گاردین" از بریتانیا، "نیویوک تایمز" از آمریکا و "اشپیگل" از آلمان دست به تحلیل جامع و طبقهبندی اسناد محرمانه زدهاند.
پروتکل مملو از گزارش درباره انفجار بمب، حمله به سربازان آمریکایی، کشف مهمات، عملیات انتحاری و مسایلی از این قبیل است. برخلاف جنگ افغانستان، مقامات رسمی آمریکا در زمان ریاست جورج دبلیو بوش اعلام کردند که جنگ عراق با پیروزی نیروهای آمریکایی به پایان رسیده است. اما مدارک و اسناد محرمانه توصیف دیگری از حوادث جنگ در عراق دارند.
اسناد شکنجه و آزار زندانیان
بنا به ارزیابی "گاردین"، اسناد نشان میدهند که ادارات آمریکایی از پیگیری صدها گزارش درباره آزار جسمی، شکنجه، تجاوز و قتل جلوگیری کردهاند. مواردی که در آنها سربازان و ماموران انتظامی عراق نیز مشارکت داشتهاند.
بطور مثال، بنا به یکی از مدارک منتشرشده، بهرغم تسلیم شورشیان عراقی، هلیکوپترهای آمریکایی دست به کشتار آنان زدهاند. در این اسناد محرمانه مرگ بیش از ۱۵ هزار افراد غیرنظامی ثبت شده است. ارتشهای آمریکا و بریتانیا همواره ثبت آمار رسمی از تعداد قربانیان را انکار کردهاند.
ژولیان آسانژ، مؤسس ویکیلیکس در گفتوگو با رسانهها گفت: «این اسناد نشان میدهند که نیروهای نظامی خارجی و ماموران دولت عراق مرتکب جنایات جنگی شدهاند.» وی این ادعا را رد کرد که انتشار این مدارک سبب به خطر افتادن سربازان آمریکایی و شهروندان عراقی خواهد شد. آسانژ ضمن انتقاد از اظهارات مقامات آمریکایی تصریح کرد که انتشار اسناد افغانستان به هیچکس آسیبی نرسانده است.
کریس پرینه، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، اعلام کرد که انتشار این اسناد هیچ مورد جدید و شگفتیآوری نداشته و صرفاَ «اطلاعاتی مربوط به گذشته» است.
قربانیان جنگ
به گفته وزارت دفاع آمریکا، از سال ۲۰۰۴ میلادی تا پایان سال ۲۰۰۹ میلادی رسماَ ۳۸۸۴ سرباز آمریکایی، ۲۲۴ نفر از نیروهای نظامی ائتلاف و حدود ۸ هزار سرباز عراقی کشته شدهاند.
بنا به منابع مستقل، بیش از ۹۲ هزار غیرنظامی در جنگ عراق جان باختهاند که مجموع این ارقام بیش از ۱۰۴ هزار کشته را شامل میشود. در هفتهی گذشته نیز آماری از سازمانهای مستقل، مجموع تعداد کشتهشدگان را حدود ۱۰۹ هزار نفر برآورد کرده بود.
ایران در اسناد محرمانه
برخی از سندهای منتشرشده از سوی ویکیلیکس، درباره چگونگی بازداشت سه کوهنورد آمریکایی در ژوئیه سال ۲۰۰۹ میلادی است. بنا به گزارش محرمانه یک افسر آمریکایی به مقامات مسئول خود، سه شهروند آمریکایی در زمان بازداشت در خاک عراق بودهاند.
بر طبق این مدارک که در روز بازداشت آمریکاییان نگارش شده، سه کوهنورد آمریکایی «برخی الزامات ایمنی» را نادیده گرفتهاند، اما برخلاف ادعاهای مقامات ایرانی، در زمان بازداشت «در خاک عراق» بودهاند.
در گزارش ارتش آمریکا از دستگیری شهروندان آمریکایی آمده است که «رهبران ایران ضمن بهرهبرداری از این موضوع، خواهند کوشید نظر ایرانیان را از شکاف درونی به تهدیدات خارجی معطوف دارند».
مقامات ایرانی پس از دستگیری یک زن و دو مرد آمریکایی، آنها را به جاسوسی متهم کردند. سارا شورد، یکی از سه شهروند آمریکایی، در ماه سپتامبر امسال با قرار وثیقه از زندان آزاد شد و دو آمریکایی دیگر در انتظار شروع محاکمه خود کماکان در زندان به سر میبرند.
شبکه خبری الجزیره نیز با بررسی این اسناد گزارش داد که برخی مدارک محرمانه نشان میدهند که جمهوری اسلامی از شورشیان و شبهنظامیان شیعه پشتیبانی مالی میکرده است. این شبکه خبری میافزاید که سپاه پاسداران و سپاه قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران، مسئول آموزش و ارسال اسلحه به شورشیان بودهاند.